Samen werken aan een betere en gezondere wereld: dat is de kern van ons streven. Dit jaarverslag weerspiegelt onze voortdurende inzet om innovatief en verantwoord onderzoek en onderwijs te bevorderen. Met de ontwikkeling van hoogwaardige technologieën zetten we steeds grotere stappen richting proefdiervrij onderzoek. Een bijzonder resultaat is dat het aantal dierproeven voor het tweede jaar op rij aanzienlijk is gedaald.

Culture of Care

Daar waar we dierproeven niet kunnen vervangen, investeren we in een Culture of Care. Dit betekent dat we met uiterste zorg en respect omgaan met de proefdieren én met de mensen die voor ze zorgen. Een gedeeld gevoel van verantwoordelijkheid voor het welzijn van de dieren en onderling vertrouwen vormen de basis van deze aanpak.

Ook de modernisering van onze dierfaciliteiten staat hoog op de agenda. Het afgelopen jaar hebben we de laatste hand gelegd aan plannen voor een nieuwe onderzoeks- en onderwijsfaciliteit voor de faculteit Diergeneeskunde. Daarnaast hebben we gesprekken gevoerd over de realisatie van een regionaal proefdiercentrum, waar we expertise kunnen bundelen om onderzoek naar een hoger niveau te tillen, en ook het welzijn van de proefdieren optimaal kunnen blijven borgen.

Onzichtbaar diergebruik

Dit jaarverslag biedt voor het eerst ook inzicht in het onzichtbare diergebruik in onderzoek. Proefdiervrije technieken, zoals het kweken van cellen en organen, zijn in opkomst. Daardoor neemt het gebruik van dierlijk materiaal, zoals foetaal kalfsserum en basaalmembraanextracten (bijvoorbeeld Matrigel) toe. Het besef groeit dat ook hiervoor veel dieren nodig zijn. Daarom stimuleren we actief het gebruik van diervrije alternatieven door onderzoekers met elkaar in contact te brengen en te faciliteren met onder andere publiek toegankelijke databases. Ook zullen we de komende jaren de ontwikkelingen in het onzichtbaar diergebruik in beeld blijven brengen.

Proefdiervrije innovatie

Een belangrijke mijlpaal afgelopen jaar is de oprichting van het Centrum voor Proefdiervrije Biomedische Translatie. Dit centrum voor alternatieven voor dierproeven komt voort uit een groot Nationaal Groeifonds-project en richt zich op vier complexe ziektebeelden, namelijk ALS, taaislijmziekte, astma en reuma. Het doel is om de ontwikkeling van geneesmiddelen voor deze ziekten te versnellen met behulp van innovatieve proefdiervrije technologieën.

Met dit verslag blikken we terug op een jaar van vooruitgang en bewustwording. We kijken vol vertrouwen naar de toekomst, waarin we samen blijven werken aan wetenschappelijke doorbraken met respect voor mens en dier.

Arno Hoes,
Vicevoorzitter Raad van Bestuur UMC Utrecht
en decaan faculteit Geneeskunde

Anton Pijpers,
Voorzitter College van Bestuur
Universiteit Utrecht